Jedna fina francuska melodrama i vrlo plošni arapski film o revoluciji

Arapske revolucije 2011/12 sasvim su očekivano pobudile i interes za novi arapski film. Stoga nije čudno da se ove godine u canneskom programu nalazi niz arapskih naslova, uključujući i tri iz Sjeverne Afrike.

Jedan od njih domogao se i glavnog programa: naslov mu je “Nakon bitke”, a režiser Egipćanin Yousry Nasrallah.

Yousri Nasrallah očito je dobro proučio što se događalo u istočnoeuropskom filmu nakon pada zida, kad su oslobođene kinematografije štancale loše, tezične crno-bijele filmove o bivšim vremenima, a najbolji filmovi bili su upravo oni koji su se bavili ispljunutim “ostacima bivšeg režima”.

Novinarka feministica

Nasrallah je stoga za junaka svoje priče o egipatskoj revoluciju uzeo Mahmuda, konjušara koji razvozi turiste oko piramida, i koji je kao pristaša Mubaraka s kavalkadom kolega na trgu Tahrir nasrtao na demonstrante tijekom 18-dnevne revolucije. Mahmudov “podvig” dospio je na YouTube, pa je on stoga sada osramoćen i politički prezren. Tako to biva sve dok jednog dana ne upozna Reem, emancipiranu novinarku feministicu kojoj se siroti neprijatelj smili i koja počinje pomagati njegovoj obitelji.

Nasrallahov film pravi je film “nacionalne pomirbe” koji podsjeća pomalo na neke hrvatske naslove devedesetih, među ostalim i po plakatnoj tezičnosti te sklonosti objašnjavanju. Ipak, nije to film bezuvjetnog optimizma: u jednoj od boljih scena filma, Mahmud tako razgovara sa starim gazdom Abdulahom - čovjekom koji u njegovom selu posjeduje praktički sve. Starac mu najavljuje da će se politički aktivirati i izgovara rečenicu prepisanu iz Viscontijevog “Geparda”: “Napravili smo revoluciju da bi sve ostalo isto, samo bez Hosnija Mubaraka.”

Nakon ‘Proroka’

Osim “Poslije bitke”, glavni je program u četvrtak donio i film koji je ovdašnja publika gorljivo iščekivala - “De Rouille et d’os” (O rđi i kosti).

Riječ je naime o novom filmu istaknutog domaćeg fimaša Jacquesa Audriarda, prvom nakon gangsterske sage “Prorok” koja je upravo iz Cannesa krenula u osvajanje europskih kina. Audriardov film sniman dijelom upravo u Cannesu melodrama je o neobičnoj vezi zaštitara i propalog boksača Alija ( Matthias Schoenaerts) i Stephanie ( Marion Cotillard), dreserice kitova koja doživi nesreću na radu i ostane bez obje noge.

Ali je vreća mesa, snažan, neinteligentan, nemaran otac i neobazriv prema svima, a jedina osoba koja u njemu otključa ljudskost je upravo Stephanie, fizički nemoćna, no puna autoriteta i zapravo šefica u toj čudnoj vezi. Kako se već iz opisa vidi, ima tu Douglasa Sirka, ima motiva koji podsjećaju i na Bauerove “Samo ljude”. Film je režiran barokno raskošno, glumci su odlični, pa čovjek dok film gleda pokatkad i zaboravi koliko ta konstrukcija ima rupa.

Početak festival donio je i dva biografska dokumentarca o glasovitim režiserima. I “Woody Allen: dokumentarac” Roberta Weidea i “Roman Polanski: filmski memoari” Laurenta Bouzereaua nastali su u uskoj suradnji sa svojim “glavnim junacima”, te predstavljaju svojevrsnu autoriziranu verziju njihovih biografija.

Hrana za filmofile

Oba, tako, služe i tome da minimiziraju štetu njihovih manje slavnih epizoda u privatnom životu. Tu - međutim - sličnosti prestaju. Film o Woodyju Allenu, naime, hrana je za filmofile, filološki iscrpan pregled Allenova opusa. U “Polanskom” rijetki dijelovi koji se bave filmom tek su izlika za onu ključno: a to je priča o seriji režiserovih privatnih skandala ispričanih iz ugla samog Polanskog.