SPLITSKI GANGSTA 'PROTIV' ZAGREBAČKOG TRAPA Recentni albumi Kuku$a i Kreše Bengalke reflektiraju razlike između hrvatskog Sjevera i Juga

Neosporno, ima i u Splitu i u Zagrebu ljudi koji žive jako dobro, kao i onih koji žive nepodnošljivo loše, no “paralelni slalom” gangsta rap albuma “Split Zoo” splitskog Kreše Bengalke i trap izdanja “Anđeli i bomboni” zagrebačkog trija Kuku$ nudi oštriju sliku hrvatskih socijalnih različitosti i od niza regularnih socioloških studija. Srećom, Kuku$ i Krešo Bengalka su kolege, a ne zavađena “plemena” poput BBB-a i Torcide, ali razlike su vrlo čujne.

Za početak Kuku$ovci zvuče bitno mekše. Ukratko, njihov simplificirani elektronizirani trap ostaje u sferi relativne neuvjerljivosti, čak i kad ispravno ukazuju da nema smisla glumiti da si gangsta ako to nisi jer onda možeš ispasti poput nekih zagrebačkih filmskih režisera iz čijih je (ne)djela o domaćem krimi-podzemlju razvidno da su kriminalce vidjeli samo u američkim filmovima. Zapravo, ta je poredba i previše na štetu Kuku$a koji u svojem “busanju u prsa junačka” ispadaju simpatičniji, a i njihovo “stvaranje” porezne obveznike ne košta ništa. Realno, veći je problem Kuku$a nedovoljno tečan i nategnut flow sa spoticanjem preko ne baš intrigantnih podloga. Logično je da se klinci kače na takve “furke” ma što o tome ispravno mislio jedan dragi mi veteran zagrebačkog rapa, ali “Anđeli i bomboni” je previše rasut i rasplinut da bi ga se uvrstilo među krucijalna djela domaćeg hip-hopa. Daleko je to od dometa Tram 11, bez obzira na gostovanje Targeta u “Šinterima”.

Krešo Bengalka, jedan od osnivača Kiše metaka, ostavlja pak dojam da je prošao sito i rešeto krim-miljea, čak i ako nije. Njegov “Split Zoo” ukazuje se kao turobna freska potonulog mediteranskog grada čije crnilo ne briše čak ni turistički boom. Namjerno odustajući od “parodiranja sebe kao lokalnog gangstera”, Bengalka se ukazuje kao vješti hip-hop storyteller koji nemilosrdno secira kloaku Splita, podjednako tvrd i opasan u tekstovima, kao i u prijetećim i mračnim podlogama. Hip-hop je prije 30 godina bio “crnački hardcore punk” ili “crnački CNN”, a “Split Zoo” Krešo postavlja baš na tim premisama, brišući granice između ljudske zajednice jednog divljeg grada i njegovog zoološkog vrta.

U intervjuu kolegi Darku Jerkoviću iz Glasa Slavonije izjavio je i da kad vidi “kolone Korejaca srednjih godina koji slikavaju prozore i balkone splitskih ‘domorodaca’ u getu” nije mu “jasno gdje je zoo, a gdje je grad”, ali i da mu je “dovoljno ući u jedan kvartovski kafić tri puta u tjednu” pa da namiriše “sve probleme društva i države u nekoliko sekundi”. Iz takvih “tura” Bengalka, kao i na prethodnom albumu “Finale”, izbacuje opservacije nalik pobratimskom kotorskom hip-hop tandemu Who See koji zvuče kao da dolazi iz neke brazilske favele te srodne najmračnijim temama Tram 11 i TBF-a, Ede Maajke i Kandžije.